مراقبت های بعد از جراحی ماستکتومی

سرطان پستان شایعترین نوع سرطان و دومین علت مرگ در زنان می باشد.

علائم و نشانه ها:

• احساس وجود توده
• تغییر در پوست
• فرورفتگی
• خروج ترشحات غیر عادی در زنان غیر شیرده
• درد
• ورم یا زخم سینه

تشخیص:

• معاینه فیزیکی سینه، ماموگرافی، سونوگرافی، عکس ریه، بیوپسی، آسپیراسیون با سوزن ظریف

درمان:

روش درمان، به مرحله بیماری، سن زن، وضعیت یائسگی  و اثرات تغییر شکل دهنده جراحی دارد و شامل موارد زیر است:

• دارو درمانی، شیمی درمانی، رادیوتراپی، جراحی

در جراحی ممکن است گره لنفاوی زیر بغل، بافت پستان یا عضالت بسته به وسعت بیماری برداشته شود.

مراقبت های بعد از جراحی:

• بعد از برطرف شدن حالت تهوع و تحمل مایعات با هماهنگی پزشک توصیه می­شود که از تخت خارج شده و راه بروند.
• جهت کاهش ادم موقت در اندام مبتلا سه بار در روز برای 45 دقیقه بازوها روی بالش قرار داده شود.
• از آویختن دست عمل شده، خودداری کنید.
• روی دست عمل شده نخوابید.
• از روز دوم بعد از عمل ورزش های دست، شانه، بازو و ورزش های تنفسی شروع شود.
• ورزش های بعد از ماستکومی معولاً سه بار در روز و هر بار به مدت 20 دقیقه باید انجام شود و تا وقتی که دامنه حرکتی به طور کامل برگشت پیدا کند ادامه داده می شود ( معمولاً 4 تا 6 هفته بعد از عمل) توصیه می شود.

مراقبت از درن:

معمولا پس از عمل جراحي ،جهت خروج ترشحات محل عمل و جلوگيري از تجمع ترشحات و با هدف كمك به بهبودي زخم جراحي، اقدام به گذاشتن درن در محل عمل جراحي مي كنند. برخي از درن ها به كيسه تخليه ترشحات وصل مي شوند. اينگونه درن ها اغلب اوقات قبل از مرخص شدن بيمار از بيمارستان كشيده مي شود اما گاهي از اوقات به دلايلي از جمله ترشحات خوني زياد، بيمار با درن مرخص مي شود و پزشك معالج در ويزيت هاي بعدي  (معمولا درن زير بغل 7 روز بعد از جراحي خارج مي شود) در مطب و كلينيك بيمارستان، اقدام به خارج نمودن آن مي­كنند. تخليه كننده ترشحات وسايلي هستند كه به درن ها وصل شده و بصورت مكنده و مدام بافشار كم عمل مي كنند.

در طول استراحت در منزل به نكات زير توجه فرماييد:

• محل قرارگيري ظرف درن معمولا بايد پايين تر از سطح بدن باشد. اگر در تخت استراحت مي كنيد، بايد درن را روي زمين قرار دهيد، مگر آنكه پزشك دستور ديگري داده باشد.در موقع چرخيدن در تخت مراقب باشید درن كشيده و يا خارج نگردد.
• با درن مي توانيد راه بروید و به دستشويي برويد، اما مراقب باشيد كه كشيده يا خارج نشود.
• در هنگام راه رفتن آن را پايين تر از بدن قرار دهيد.
• چنانچه درن درست كار كند، بايد به خوبي ترشحات را به درون خود بكشد و به ميزان قبلي اضافه شود. مگر به دلايلي از قبيل، از قبیل پيچ خوردگي لوله ،انسداد مسير لوله ،قطع ترشحات محل جراحي، ترشحی به درن اضافه نشود.

مراقبت از دست و بازو بعد از خارج کردن غدد لنفاوی زیر بغل:

• از گرفتن فشارخون، تزریق، گرفتن خون از دست سمت عمل شده، اجتناب شود.
• نبايد دستتان را به حالت آويزان قرار دهيد.
• زماني در تخت هستيد، بازوي عمل شده را با يك بالش بالا نگه داريد.
• در هنگام پايين آمدن، هر فردی که قرار است به شما کمک کند، بايد سمت سالم شما بايستد.
• براي جلوگيري از خشكي پوست از نرم کننده پوست استفاده کنید.
• از كرم ضدآفتاب جهت پوست دست عمل شده استفاده كنيد و از قرار گرفتن بيش از حد در معرض نور آفتاب خودداري كنيد.
• برای اجتناب ازنیش زدگی حشرات ازتوری یا حشره کش استفاده کنید.
• نبايد لباس زير شما تنگ باشد.
• نبايد كيف سنگين را روي شانه عمل شده آويزان كنيد.
• از قیچی کردن کناره های گوشتی اطراف ناخن پرهیز کنید.
• برای تراشیدن موهای زیر بغل فقط از تیغ برقی استفاده کنید تا از ایجاد هر خراشیدگی جلوگیری شود.
• از بلند کردن اشیاء با وزن بیشتر از 2-4 کیلوگرم خودداری کنید.
• در صورت ایجاد هر آسیب و صدمه در پوست، ناحیه را با آب و صابون شسته شود و در صورت صلاحدید پزشک از پماد ضد باکتری استفاده کنید.
• نبايد در دست مبتلا از زيورالات تنگ استفاده كنيد.
• بايد پس از استحمام بازوي خود را به دقت خشك كنيد و اطمينان حاصل كنيد، بین چين هاي پوستي به خوبي خشك شده است.
• هر روز پوست خود را از لحاظ وجود ترك يا علامت عفونت كنترل كنيد.
• ناخن ها را كوتاه نگه داريد.
• هنگام كوتاه كردن ناخن ها مراقبت هرگونه صدمه پوستي باشيد.
• نبايد از ناخن مصنوعي استفاده كنيد.
• از انجام مانيكور در دست مبتلا خودداري كنيد.
• در صورتي كه براي شما آستين كشي تجويز شده است، بايد در طول روز آستين كشي مناسب بپوشيد و اگر خاصيت كشي آن از بين رفت با صلاحديد پزشك ،آستين جديد تهيه نماييد.
• عضو را از نظر اندازه مرتبا بررسي كنيد.
• بايد وزن خود را در محدوده مناسب نگه داريد.

تغذیه:

• توصیه ای شود که از رژیم غذایی کم نمک، پرکالری و پرپروتئین) مثل گوشت، حبوبات، تخم مرغ و …( جهت تامین انرژی برای ترمیم زخم و افزایش مقاومت بدن استفاده شود.
• جهت بهبود اشتها غذا در وعده­های بیشتر و با حجم کم مصرف شود.
• كم كردن وزن در كنترل لنف ادم شما بسيار موثر است.
• شكلات و نوشيدني هاي كافئين دار مانند قهوه و چاي را كمتر مصرف كنيد.

توصیه های پس از ترخیص

• از بلند کردن اشیاء سنگین خودداری کنید.
• پانسمان ناحیه عمل بصورت استریل تعویض شود ( پانسمان طبق دستور پزشک و معمولاً روزی یکبار تعویض می شود).
• طبق زمان مشخصی که پزشک معین می کند ( معمولاً 7-10 روز پس از عمل)، کشیده می شود.
• در صورت ترخیص با درن، مراقب باشید که خارج نشود و مسیر آن بسته نباشد.
• در صور بروز قرمزی، بوی نامطبوع، خروج ترشحات چرکی و تب بالای 38 درجه به پزشک اطلاع داده شود.
• آنتی بیوتیک های تجویز شده به موقع استفاده شود و تا اتمام داروها، مصرف را ادامه دهید.
• تا 2 سال بعد از عمل هر 3 ماه و سپس تا 5 سال هر 6 ماه و سپس سالیانه، به پزشک خود مراجعه کنید.
• به دلیل اینکه اعصاب پوست بعد از جراحی پستان دستکاری می شود، ممکن است شما احساس کشیدگی و سوزش در دیواره قفسه سینه، زیربغل و قسمت داخلی بازو احساس شود و تا چند ماه تا یکسال باقی بماند و به مرور کاهش پیدا کند.
• ورزش های دست و بازو بسیار اهمیت دارد و طبق دستور پزشک از مسکن های تجویز شده استفاده کنید.
• از دوش آب گرم با صابون ملایم جهت تسکین درد های عضلانی استفاده کنید.
• برنامه پیگیری پس از درمان جراحی مثل انجام ام آر آی را طبق دستور پزشک خود ادامه دهید.